دوشنبه, ۱۱ تیر ۱۴۰۳ /
روز گذشته ایران و هند قرارداد اداره و توسعه بندر چابهار به مبلغ بیش از ۳۵۰ ملیون دلار را امضا کردند.
برخی سوال می کنند مگر ایران ۳۵۰ ملیون دلار نداشت که بخواهد این پول را از هند بگیرد؟چرا ایران بیشتر از این را هم دارد اما چند نکته مهم در این ماجرا است که از اصل قرار داد که ۳۵۰ ملیون دلار است مهمتر می باشد.اگر به تاریخ نگاهی گذرا داشته باشید می توانید متوجه شوید که به صورت تاریخی دلیل اهمیت ایران موقعیت جئو استراتژیک آن بود که آن را به نقطه اتصال تجارت شرق و غرب و حتی شمال و جنوب تبدیل کرده بود.در واقع از زمان کوروش کبیر پس از اینکه ایران موفق شد از مرزهای هند تا اروپا و آفریقا را تصرف کند ایرانیان جاده های امن برای ارتباط سرزمین های خود ایجاد کردند و تجار جهان برای تجارت از این جاده ها استفاده می کردند.البته بماند که این جاده ها بعدها موجب آن شد که طمع دشمنان به خاک ایران هم زیاد شود اما به هر حال آنچه مهم بود که پارسیان از همان زمان متوجه شدند که اقتدار آنها وابسته به اقتصاد است و اقتصاد آنها وابسته به کنترل مسیر جاده موسوم به جاده ابریشم می باشد.هر چه قدر این جاده بهتر و امن تر باشد جایگاه ایران در جهان قویتر است.امروزه هم بحث مسیر ها و جاده ها نقش اصلی را در ترسیم سیاست های بین المللی بازی می کند.سالها است که آمریکایی ها تلاش مذبوحانه ای انجام می دهند تا مسیر جاده های اصلی ارتباط جهان را از مسیر ایران منحرف کنند و یکی از دلایل اصلی که آنها افغانستان را اشغال کردند و بعد عراق و بعد سوریه را هم به هم ریختند این بود که مسیر سنتی جاده ابریشم نا امن باشد و مسیر های جایگزین از ترکمنستان و آذربایجان و ترکیه جایگزین این مسیر ها گردد.اخیرا نیز می بینیم حدود ده ماه پیش مسیر جدیدی را پیشنهاد دادند که از امارات و عربستان و اردن و اسرائیل می گذرد و بسیاری از تحلیل گران باور دارند که یکی از دلایل اصلی جنگ در غزه تسلط بر همین مسیر می باشد.البته خوب ایران هم دست روی دست نگذاشته و توطئه های آنها در شمال و جنوب را خنثی می کند.حال امروزه یکی از بحثهایی که بسیار جدی می باشد این است که چینی ها باور دارند امن ترین مسیر برای تجاره آنها همان مسیر جاده ابریشم سنتی از شرق تا غرب و بالعکس است و آنها تمایل دارند که مسیر سنتی جاده ابریشم از ایران کشیده شود.البته همت ما ایرانی ها هم بسیار مهم است، اینکه بتوانیم از فرصت بهره ببریم و شرایط کشیده شدن این جاده را فراهم کنیم.از سوی دیگر به دلیل شرایط بین المللی روسیه هم تمایل دارد که مسیر امن ایران را انتخاب کند و امروزه بحث مسیر شمال به جنوب از طریق ایران در بالاترین سطوح برنامه ها قرار دارد.می بینیم که هند هم وارد میدان شده و اصرار دارد که از بندر چابهار برای ارتباط با شمال بتواند استفاده کند.البته چینی ها برای راه اندازی بندر گوادر در پاکستان سرمایه گذاری بسیار انجام دادند ولی هنوز مشکل اصلی تامین امنیت این مسیر است که به دلیل وجود گروه های تروریستی در منطقه بلوچستان پاکستان فعلا تامین امنیت این مسیر بسیار دشوار است.اصلی ترین مشکل ایران امرزوه همان بحث تحریمهای آمریکا است ولی باید به این نکته توجه داشت که این تحریم ها در صورتی می تواند اعمال شود و عملی باشد که در تضاد با منافع دیگران نباشد.کما اینکه دیدیم در تحریم های اخیر آمریکایی ها مجبور شدند بندی چابهار را از تحریم ها مستثنی کنند چون نمیخواستند به منافع هند که شریک منطقه ای شان به حساب می آید آسیب بزنند.یکی از راهکارهای عبور از تحریم ها هم این می باشد که ایران بتواند با کشورهای مختلف همکاری کند وقرارداد های طولانی مدت همکاری های اقتصادی امضا کند تا آنها هم در تعامل با ایران منافعی داشته باشند جلوی تحریم های آمریکا بر علیه ایران بایستند چون منافع شان در خطر خواهد بود.اگر ایران موفق شود به هاب و یا مرکز ثقل ارتباطات شمال و جنوب و شرق و غرب تبدیل شود بدیهی است علاوه بر اینکه چندین برابر در آمد نفت و معادن از بابت ترانزیت کالا عاید اش می شود می تواند همچنین جایگاه استراتژیک بین المللی پیدا کند که بر اساس آن حذف ایران از معادلات تجاری دیگر برای دشمنان ملت ایران مانند آمریکا میسر نخواهد بود و اینگونه نخواهد بود که دیگر آمریکایی ها به راحتی بتوانند ایران را تحریم کنند چون این تحریم ها می تواند روی منافع بین المللی تاثیر بگذارد.
